Mağaranın Su Varlığı
Mağaranın içindeki yer altı nehrinin taşıdığı su mevsimsel olarak değişmektedir. Yağışlı mevsimlerde mağaranın içindeki suyun derinliği 50 cm.’ye kadar yükselirken, yaz aylarında bu seviye 25-30 cm.’ye kadar düşmektedir.
Mağaranın Havası
Mağaranın içinde, dış atmosfere dolinlerle olan irtibat nedeniyle, rahat bir hava hareketi vardır. Girişte kuru olan mağara atmosferinin nemi, iç kısımlarda bir miktar artmaktadır
Mağaranın Bugünkü Durumu
Çal Mağarası 2000 yılında Trabzon İl Özel İdaresi tarafından çeşitli düzenlemeler yapılarak turizme açılmıştır. 2003 yılında halkın ziyaretine açık hale getirilmiştir.
Mağara Ve Yakın Çevresinin Jeolojisi
Çalışma alanının en yaslı birimi tortul birimlerle ardalanmis bazaltik, andezitik, dastitik lav ve piroklastlardan oluşan Kretase yasli Düzköy formasyonudur. Bu birim üzerine masif kireçtaşlarından oluşan Üst Kretase-Paleosen geçisli Tonya formasyonunun Şahinkaya üyesi uyumlu olarak gelir. İnceleme alanının en genç birimini tortul birimlerle ardalanmis andezit, bazalt ve piroklastlarindan oluşan Eosen yasli Foldere formasyonu oluşturur. Bu birim uyumsuz olarak alttaki birimleri üstlenmektedir
Mağaranın Olusumu
Çal Mağarası kireçtaşları içindeki kirik (çatlak-fay) sistemlerine bağlı olarak gelişmiştir. Mağaranın oluşumuna neden olan ana fay NE-SW istikametindedir. Bunu kesen ikincil faylar ise NW-SE yönünde uzanırlar. Mağara bugünkü sekline iki aşamada ulaşmıştır. Birinci aşamada yüzeyden sızan sular toprak zorunda ki CO2'yi bünyesine katarak asidik karakter kazanmaları sonucunda kireçtaşını daha fazla çözerek kırıkları genişletmiş ve bir yer altı su kanalı oluşmasını sağlamışlardır. İkinci aşamada ise bölgesel yükselmeye bağlı olarak mağara gelişimini sağlayan su akimi azalmış ve mağaranın gelişimi durmuştur. Bu dönemde başlangıçta daha yukarı kotlardaki düdenlerle bağlantılı olan su kanallarından sızan sular, yer yer sarkıt ve dikitleri oluşturmaya başlamıştır.